De pretecho
Vanaf het moment dat jullie zwanger zijn neemt de nieuwsgierigheid toe, hoe ziet jullie kindje eruit? Is het een jongetje of een meisje? Graag wil je je kindje al zien.
Een echografie is een beeld van je kindje dat wordt gemaakt doormiddel van geluidsgolven. Op een monitor zie je uiteindelijk je kindje. De geluidsgolven gaan je lichaam in via een transducer. Dit is een apparaatje dat de echoscopist over je buik beweegt. Onderzoek heeft uitgewezen dat een echo geen nadelige gevolgen voor de baby of jouzelf heeft. De botstructuren en organen van je baby weerkaatsen de geluidsgolven en die worden uiteindelijk omgezet in beeld op een LCD-scherm.
Soorten echo's
Meestal worden er twee echo's gemaakt tijdens je zwangerschap. In de tiende week wordt de termijn van je zwangerschap bepaald. De termijnecho. Deze echo kan ongeveer tot de twaalfde week van je zwangerschap gemaakt worden. In de twintigste week wordt er een uitgebreide medische echo gemaakt. Naast deze 'standaard' echo's, die vergoed worden door je ziektekostenverzekeraar, zijn er ook echo's waarvoor je zelf kunt kiezen, de pretecho's. Deze zijn er in 2D, 3D en 4D en moet je zelf betalen.
De pretecho
Renée Broekmeulen vertelt enthousiast over de pretecho's. Zij is al meer dan twintig jaar gediplomeerd en gecertificeerd echoscopiste bij Baby's World en in het ziekenhuis. Een hele muur van de wachtkamer in haar praktijk hangt vol met geboortekaartjes. We zien veel bekende Nederlanders op de foto's. Er staat een comfortabel bed voor de zwangere, een echoapparaat en vier stoeltjes, voor opa, oma, partner en eventueel andere kinderen. Het biedt ruimte aan in totaal zes personen. 'Het is toch een speciaal moment dat je wilt delen', zegt Renée, 'en in het ziekenhuis is er vaak maar ruimte voor een of twee toeschouwers.'
'Met een microfoon wordt tijdens de echo het commentaar opgenomen en vastgelegd op dvd. Ik zeg altijd tegen de zwangere: "Als je een dipdag hebt door je hormonen, zet dan de dvd op, dan weet je waar het voor is." Mijn jongste is nu 26 en vindt het ook geweldig om zijn video terug te zien.'
'Ik vertel altijd uitgebreid wat er te zien is. In het ziekenhuis heb ik vaak veel minder tijd en staat de zwangere binnen vijf minuten weer op de stoep. In de praktijk proberen we extra aandacht en uitleg te geven. Vaak plan ik voor iedereen drie kwartier in, met uitloop tot een uur. Het is dan ook erg prettig dat iedereen tien minuten voor tijd aanwezig is, zodat het rooster goed blijft lopen en iedereen de tijd krijgt.'
'Soms is de pretecho aanvullend op een echo die is gemaakt in het ziekenhuis. Laatst stuurde een gynaecoloog iemand van een 20-weken-echo door, alles was goed met het kindje, maar ze konden niet duidelijk zien wat het geslacht van het kindje was.'
Vruchtwater
'Vaak wordt er gezegd dat in week dertig de 4D het mooist is, maar daarmee ben ik het niet eens', laat Renée weten. 'Met 28 weken maak je ook al de prachtigste plaatjes. Laatst kwam er iemand met zestien weken, voor geslachtsvaststelling, toen zag je in 4D al heel mooi de vingertjes en teentjes helemaal open, prachtig! Het gaat erom dat de zwangere voldoende vruchtwater heeft. Na dertig weken zwangerschap is het leuk, omdat je dan je kindje met bolle wangen kunt zien. De kans dat er minder vruchtwater is, is groter naarmate de zwangerschap vordert. Mijn advies is om de pretecho tussen week 22 en week 30 te laten maken.'
Uit de kleren
'Je hoeft niets te doen of mee te nemen als je een pretecho wilt laten maken. Vaak vraag ik ze drie tot vier glazen water te drinken. Met een volle blaas komt het kindje wat hoger te liggen. Dat heb ik nog van de ouderwetse opleiding', lacht de echoscopiste. 'Daardoor krijg ik bijna altijd de mooiste plaatjes.'
'Je hoeft zeker niet helemaal uit de kleren', zegt Renée. 'Een vaginale echo is een medische echo, en die wordt alleen in het ziekenhuis gemaakt. Je buik moet wel bloot. Vaak zijn vrouwen eerst huiverig om hun onderbroek wat omlaag te trekken, maar als je uitlegt dat het kindje soms al erg laag kan liggen is er geen discussie. Als er buitenlandse vrouwen komen, vragen ze vaak of de echo wel door een vrouw wordt gemaakt.'
Kilootje meer
'Ben je wat zwaarder dan is het soms lastig een goede echo te maken', zegt Renée. 'Bij een BMI boven de veertig wordt er in de academische ziekenhuizen een echo gemaakt. Ik leg dan vaak uit dat het vetschortje bij de buikwand in de weg kan zitten, maar die kan soms met hulp van de zwangere zelf wat opgetild worden.'
In het kort
2D echo
De 2D echo is een plaatje vanuit twee hoeken, zonder diepte. Het beeld wordt uitgeprint op fotopapier van 10 x 15 cm. Deze echo duurt ongeveer vijftien minuten.
3D echo
De 3D echo is opgebouwd uit meerdere 2D beelden. Je ziet je kindje in perspectief. Het resultaat is een stilstaand beeld. Deze echo kun je maken vanaf tien weken zwangerschap tot ongeveer de drieëndertigste week. Tussen de 27 en 33 weken heeft je kindje al bolle wangen. Er is voldoende vruchtwater nodig om mooie beeld te kunnen krijgen. Deze echo duurt ongeveer 25 minuten.
4D echo
Nieuwe technieken hebben het mogelijk gemaakt dat je je kindje driedimensionaal kunt zien bewegen De 4D echo wordt ook wel de Live 3D echo genoemd. Tijd en beweging is hier de vierde dimensie. De 3D kleuren en de zwart-wit 2D beelden wisselen elkaar vaak af.
De kwaliteit van de 4D echo is ook hier afhankelijk van de ligging van je kindje, de mate waarin hij beweegt en de hoeveelheid vruchtwater. De opname van een uitgebreid consult in 2, 3, 4D duurt ongeveer een halfuur.